เลือด (Blood)

เลือดเป็นของเหลวที่มีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตหลายชนิด รวมทั้งมนุษย์ ทำหน้าที่สำคัญในการลำเลียงสารอาหาร ออกซิเจน ฮอร์โมน และของเสียระหว่างส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย นอกจากนี้ยังมีบทบาทในการรักษาความสมดุลของร่างกายและการป้องกันร่างกายจากการติดเชื้อและการบาดเจ็บ

ส่วนประกอบของเลือด
เลือดประกอบด้วยส่วนหลัก ๆ ดังนี้:
1. พลาสมา (Plasma):

• เป็นส่วนของเหลวของเลือดที่มีน้ำเป็นส่วนประกอบหลัก (ประมาณ 90%) นอกจากนี้ยังมีโปรตีน เกลือแร่ ฮอร์โมน และสารอาหารอื่น ๆ พลาสมาทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการลำเลียงสารต่าง ๆ ไปทั่วร่างกาย เช่น การลำเลียงสารอาหารจากทางเดินอาหารไปยังเซลล์ การขนส่งฮอร์โมนจากต่อมไร้ท่อต่าง ๆ และการนำของเสียจากเซลล์ไปยังอวัยวะที่กำจัดของเสีย

2. เม็ดเลือดแดง (Red Blood Cells):

• เม็ดเลือดแดงมีหน้าที่หลักในการลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และนำคาร์บอนไดออกไซด์จากเซลล์กลับมาที่ปอดเพื่อนำออกจากร่างกาย เม็ดเลือดแดงมีเฮโมโกลบิน (Hemoglobin) ซึ่งเป็นโปรตีนที่จับกับออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้สามารถลำเลียงแก๊สเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เม็ดเลือดแดงมีรูปร่างเป็นแผ่นกลมเว้าสองด้าน ช่วยเพิ่มพื้นที่ผิวสัมผัสเพื่อประสิทธิภาพในการแลกเปลี่ยนแก๊ส

3. เม็ดเลือดขาว (White Blood Cells):

• เม็ดเลือดขาวมีหน้าที่ป้องกันร่างกายจากการติดเชื้อและสิ่งแปลกปลอม เม็ดเลือดขาวมีหลายชนิด เช่น นิวโทรฟิล (Neutrophils) ลิมโฟไซต์ (Lymphocytes) และมอนโนไซต์ (Monocytes) แต่ละชนิดมีบทบาทเฉพาะในการต่อสู้กับเชื้อโรค เม็ดเลือดขาวมีจำนวนที่น้อยกว่าเม็ดเลือดแดง แต่มีความสำคัญมากในการรักษาภูมิคุ้มกันของร่างกาย

4. เกล็ดเลือด (Platelets):

• เกล็ดเลือดเป็นส่วนประกอบของเลือดที่ทำหน้าที่ในกระบวนการแข็งตัวของเลือด เมื่อเกิดบาดแผล เกล็ดเลือดจะเกาะตัวกันที่บริเวณบาดแผลและปล่อยสารที่ทำให้เลือดแข็งตัว เกล็ดเลือดยังช่วยในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหายอีกด้วย

หน้าที่ของเลือด
1. ลำเลียงออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์: 
เลือดทำหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปยังเซลล์ต่าง ๆ ของร่างกาย และนำคาร์บอนไดออกไซด์จากเซลล์กลับมาที่ปอดเพื่อหายใจออก

2. ลำเลียงสารอาหารและของเสีย:
เลือดนำสารอาหารจากทางเดินอาหารไปยังเซลล์ และขนส่งของเสียที่เกิดจากกระบวนการเผาผลาญของเซลล์ไปยังไต ตับ และปอดเพื่อกำจัด

3. ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย:
เลือดช่วยในการกระจายความร้อนที่เกิดจากการเผาผลาญพลังงานของเซลล์ และช่วยรักษาอุณหภูมิของร่างกายให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม

4. ป้องกันการติดเชื้อ:
เม็ดเลือดขาวทำหน้าที่ป้องกันการติดเชื้อและทำลายสิ่งแปลกปลอมที่เข้าสู่ร่างกาย เช่น เชื้อแบคทีเรียและไวรัส

5. รักษาสมดุลของของเหลวและค่า pH:
พลาสมาและส่วนประกอบของเลือดช่วยรักษาสมดุลของน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย รวมถึงรักษาความเป็นกรด-ด่าง (pH) ของเลือดให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมต่อการทำงานของเอนไซม์และกระบวนการต่าง ๆ

เลือดเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ทำงานร่วมกับระบบต่าง ๆ ของร่างกายอย่างซับซ้อน เพื่อรักษาความสมดุลและการทำงานของร่างกายให้เป็นปกติ